نقشه راهی کلی برای طرح علوم انسانی اسلامی

نویسنده: حسین نیا

ما -و البته هر مجموعه ای که بصورت بنیادی در رابطه با علوم انسانی فعال هستند- در صورتی میتونیم در علوم انسانی موفق بشیم و در واقع قدم های راسخ و قاطعی برداریم که در یک سیستم وسیع به چند دسته علوم بپردازیم:

اول درسهایی هستند که حکم مواد اولیه رو دارن یعنی قرآن و روایات، فقه، اصول و فلسفه و علومی که مقدمه فهم اینها هستند.-و البته عرفان هم هست که فعلا ذکر نکردم اما در نگاه نهایی باید عرفان رو هم جزء همین علوم اصلی دونست البته منظورم صرف عرفان عملی و نظری نیست بلکه عرفان در وادی عمل و عرفان در وادی نظر هست که مجموعه تراث با عظمت و با ارزشی است-

دوم علومی که حد واسط بین علوم اول و علوم مورد نیاز جامعه هستند مثل فلسفه های مضاف هستند مثل فلسفه فقه،فلسفه اصول، فلسفه فلسفه ، فلسفه روانشناسی، فلسفه جامعه،..

و البته بروز کردن علوم و همچنین آگاهی به زمان و مکان و در مرحله بعدتر آشنایی با جبهه های علمی و فرهنگی دنیا و یا نقاط ضعف و قوت اونها هم میتونه در این قسم قرار بگیره.

مسئله اسلام شناس بودن نیز بیشتر در این دسته معنا پیدا میکنه.

این دسته دوم بسیار مهم است بزرگانی همچون شهید صدر، شهید مطهری، علامه طباطبایی، امام خمینی و در نهایت مقام معظم رهبری نقطه قوت فکریشون در این قسمت بسیار به چشم میخوره.. این دسته از علوم ،در حکم منطقِ فکری هم میتونن مطرح بشن چون مسیر رو برای فکر کردن برای ما بسیار کوتاه تر، دقیقتر، و سریعتر میکنن. یه جورایی این علوم منطق صوری تفکر در علوم خاص خودشون هستن.

دسته سوم خود علوم مورد نیاز جامعه هستند که باید در اونها هم مطالعه داشته باشیم هم باید از تراث گذشته آگاهی داشته باشیم و هم باید از حرفهای روز دنیا و متفکران معاصر اطلاع داشته باشیم..

تقریبا میشه گفت که بحث تخصص گرایی در وهله اول در دسته سوم پیش میآید. یعنی افراد باید ببینند که در کدوم استعداد دارن در همون زمینه فعال بشن. دسته دوم باید بصورت نیمه تخصصی و دسته اول باید در هر 4-5 تا علمی که گفتیم صورت تخصصی کار کرد و البته در علمی که مناسب استعداد هست باید تخصصی تر کار کرد پس در دسته سوم ما با تخصصی و تخصصی تر کار کردن مواجه هستیم.

گاهی فکر میکنم که اگه از مجموعه سالهایی که در حوزه برای فقه و اصول و فلسفه و متون البته پرارزش گذشتگان، گذاشته میشه یک یا دو سال فقه و اصول و فلسفه و حتی عرفان رو در موضوعات روز و مورد ابتلا بخونن بدون شک تحولات بزرگی در تحول حوزه در ورودش به علوم انسانی رخ میده.. و بدون شک "مقدمه" تحولات بزرگی در در حیطه علوم انسانی در کشور و دنیا رخ خواهد داد..

حتی اگه یه کلاس باشه که استاد بیاد و فقط مشکلات و کمبودها و معضلات کنونی ما رو بگه بدون شک نیروهای زیادی و بیدار میکنه..

دوستان! دقت داشته باشید که در این وب سایت معمولا مطالب قدیمی نداریم همه مطالبی هستند که مطرحند لذا مطالبی رو هم که قبلا گذاشتم سعی کنید حتما ببینید.