..در نظام‌سازی اجتماعی در نگاه اول متوجه نمی‌شویم که وقتی یک نظام به‌ظاهر مشروع را ترجمه و اجرا می‌کنیم، پشت سرش چه مسائلی دارد؟ باید ده‌بیست سال بگذرد و آثارش را در فروپاشی خانواده، آمار طلاق، تأخیر در ازدواج، گسترش بیکاری، عوض شدن مفهوم اوقات فراغت و غیره نشان دهد..
..در روال قانون‌گذاری، گروهی از آدم‌های خوب در مجلس که تخصصی هم در قانون‌گذاری اسلامی ندارند، چیزهایی را تصویب می‌کنند. بعد شورای نگهبان این قوانین را با عنوان حکم اولی شرعی..
..آن وقت است که روی نظام‌های اقتصادی، از چپ تا راست، در شرایط مختلف، مهر مشروعیت زده می‌شود! چون در تطبیق بندبند آن‌‌ها با کتاب و سنت، منافاتی دیده نمی‌شود؛ اما این نگاه جزء‌نگرانه، نگاه نظام‌سازانه نیست...
..کسی که در درس خارج فقه، جدا از عقاید، اخلاق، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی، قرآن و سنت، جزء‌به‌جزء روی عبارات مته می‌گذارد و بحث می‌کند، قادر به نظام‌سازی دینی نخواهد بود...
..در همین مسئله زاد و ولد، سه رویکرد متفاوت در سه دوره نظام دینی وجود داشت و هر سه این‌‌ها هم اسلامی و در عین حال منفعلانه است!..
موضوعات: دوراهی ساختارشکنی و جمود/ فقه منفعل/ فقه منتظر/ نظام منفعل/ ثمره فقه منفعل/ غلبه فرم بر محتوا/ از جزءنگری تا نظام‌سازی/ سیاست‌های زادوولد؛ نمونه‌ای از فقه منفعل/ نهج‌البلاغه‌ای که فقهی نیست!/ موتورهای خاموش حوزه و دانشگاه، »نه«؛ به شالوده‌شکنی و تحجر/ فقه، همه فقه است/ دریای ظرفیت‌های فقه سنتی/ فقه حسینی، فقه اموی/ وضع موجود، جهان امروز و نقطه‌های ایده‌آل..
متن کامل در ادامه مطلب
