سبک زندگی اسلامی مبتنی بر فطرت است
ابراهیم فیاض، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، »فطرت« را مهم ترین مقوله سبک زندگی دانست و گفت: برای این که در زندگی مدرن به فطرت دوباره توجه شود، به حکمت اسلامی نیاز داریم.
وی در ابتدا اظهار کرد: پیشرفت، فناوری محور است و برپایه عرضه و تقاضا حاصل می شود. باورمندان به پیشرفت فناوری محور معتقدند اگر جریان عرضه و تقاضا در جامعه و تمدن مورد نظر حاکم شود، انسان با کسب پول خوشبخت می شود.
فیاض افزود: انسان در الگوی جامعه پیشرفت محور، سودجو و منفعت طلب تلقی می شود و اخلاق در این تمدن مبتنی بر سرمایه داری است و پیشرفت، توسعه و جهانی شدن همین معنا را می دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان این که جنگ در این نوع تمدن ها به معنای تکامل است، گفت: معتقدان تمدن پیشرفت محور بر این باورند که در روند تکامل، انسان های ضعیف نابود می شوند و مدام بین افراد و ملت ضعیف و قوی جنگ می شود و انسان قوی قادر است، ساختار اقتصادی تکامل یافته ایجاد کند.
وی گفت: فرهنگ کار، دومین فرهنگی است که بعد از جنگ در تمدن پیشرفت محور بر آن تأکید شده و در تمدن پیشرفت محور عقلانیت خارج از توان انسان است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: »ماکس وبر« جامعه شناس آلمانی بعد از دیدار از شیکاگو، این شهر را به جهنمی تشبیه کرد که پیشرفت در آن شهر، جز با تخریب محیط زیست و ارزش ها، امکان پذیر نیست.
فیاض ادامه داد: تلقی دیگری از پیشرفت در جهان وجود دارد که پیشرفت را فقط آن زمان مهم می داند که به زندگی انسان معنا ببخشد.
در این نوع تلقی، پیشرفت و دانش باید در خدمت طبیعت باشد و هر دانش بشری که نتواند زندگی ما را پررنگ کند، دانش بیهوده ای تلقی می شود.
وی گفت: دانش زندگی محور، ضد فلسفه است. فلسفه تمام ابعاد وجودی را به مسئله ذهن تقلیل می دهد تا قدرت کسب کند. »فردریش نیچه« می گوید: »به محض آن که به لذت فکر کردید، لذت نابود می شود«.
فیاض ادامه داد: نیچه ضد فلسفه است و طرفدار هنر است و »زیگموند فروید« سنت نیچه را ادامه می دهد و معتقد بود دانشی که به غیر انسان مربوط شود، از بین می رود.
فیاض گفت: ماهواره و فضای مجازی فقط ابعاد زندگی روزمره را عمق می بخشد و زمانی که ساختار زندگی روزمره اصل قرار گرفت، »اباحه گری« بسط می یابد.
این جامعه شناس سپس به بیان جزئیات سبک زندگی در اسلام پرداخت و گفت: سبک زندگی اسلامی بر مبنای فطرت است، بنابراین در اسلام جنگی میان غریزه و ایمان نداریم.
استاد دانشگاه تهران افزود: پیامبر اکرم(ص) به ابعاد فردی و اجتماعی زندگی توجه می کنند.
فیاض اظهار کرد: برای این که به فطرت در زندگی مدرن دوباره توجه شود، نیازمند حکمت اسلامی هستیم تا تعریفی از سبک زندگی اسلامی ارائه دهیم.